История развития теоретической метеорологии от Аристотеля до Вильгельма Бьеркнеса. Аристотельден Вильгельм Бьеркнеске дейінгі теориялық метеорологияның даму тарихы
91 81
Кілттік сөздер:
история развития науки, теоретическая метеорология, природа, атмосфера, гидростатика, атмосферное давление, аналитическая механика, уравнение движения.Аннотация
В статье приведены биографии великих ученых-физиков и метеорологов, которые внесли значительный вклад в создание и развитие теоретической метеорологии c позиции физической науки. Показано, как личности от Аристотеля до В.Бьеркнеса формировали современное лицо этой метеорологической науки. Начало, связанное с Аристотелем, было обусловлено тем, что Аристотеля можно считать основателем теоретической физической науки. Им впервые была написана книга об атмосферных явлениях под названием «Метеорология». В Академии Платона, где Аристотель провел некоторое время, ценилось умение логически мыслить и было развито искусство диалога. В статье приведены основополагающие концепции работ Леонардо да Винчи, Галилео Галилея, Эванджелиста Торичелли, Блеза Паскаля, Роберта Бойля, Михаила Ломоносова, Даниила Бернулли, Леонарда Эйлера, Жозефа Луи Лагранжа, Пьера Симона Лапласа, Гюстава Гаспара Кориолиса, Джорджа Стокса, М. Навье, У. Ферреля, Б.П.Э. Клайперона, Ф. Экснера и других ученых, которые рассматривали отдельные стороны теоретической метеорологии, но тем не менее развивали ее. Мақалада теориялық метеорологияның физикалық ғылым көзқарасынан құрылуы мен дамуында айтарлықтай үлес қосқан ұлы физиктер мен метеоролог ғалымдарының өмірбаяны келтірілген. Аристотельден В. Бьеркнеске дейінгі ғалымдар метеорологиялық ғылымның қазіргі тұлғаларын қалыптастырғаны көрсетілген. Аристотельді теориялық және физикалық ғылымның негізін қалаушы деп санауға болады. Ол ағаш рет «Метеорология» деп аталатын атмосфералық құбылыстар туралы кітапты жазып шығарды. Аристотель азғантай уақыт өткізген Платон Академиясында логикалық ойлау дағдысы бағаланды және сөйлесу өнері дамыды. Мақалада теориялық метеорологияның жеке жақтарын қарастырған, бірақ оларды аз да болса дамытқан Леонардо да Винчи, Галилео Галилей, Эванджелист Торичелли, Блез Паскаль, Роберт Бойль, Михаил Ломоносов, Даниил Бернулли, Леонард Эйлер, Жозеф Луи Лагранж, Пьер Симон Лаплас, Гюстав Гаспар Кориолис, Джордж Стокс, М. Навье, У. Феррель, Б.П.Э. Клайперон, Ф. Экснер және тағы басқа ғалымдардың жұмыстарының негізін қалаушы концепциялары келтірілген.Библиографиялық сілтемелер
1 1. Kudrjavcev P.S. Kurs istorii fiziki. – M.: Prosveshhenie, 1974. – 312 s.
2 2. Sobesjak Rishard. SHerenga velikih fizikov. – Varshhava: Nasha Ksengarnja, 1969. – 175 s.
3 3. Gindikin S.G. Rasskazy o fizikah i matematikah. – M.: Terra, 2013. – 500 s.
4 4. Hramov JU.A. Fiziki. Biograficheskij spravochnik. – M.: Nauka, Glavnaja redakcija fiziko-matematicheskoj literatury, 1983. – 299 s.
5 5. Kulikov G.I. Dinamicheskaja meteorologija.– Perm’: Permskij gosudarstvennyj universitet im. A.M. Gor’kogo / uchebnoe
posobie. – CH.1. – 1966. – 273 s.
2 2. Sobesjak Rishard. SHerenga velikih fizikov. – Varshhava: Nasha Ksengarnja, 1969. – 175 s.
3 3. Gindikin S.G. Rasskazy o fizikah i matematikah. – M.: Terra, 2013. – 500 s.
4 4. Hramov JU.A. Fiziki. Biograficheskij spravochnik. – M.: Nauka, Glavnaja redakcija fiziko-matematicheskoj literatury, 1983. – 299 s.
5 5. Kulikov G.I. Dinamicheskaja meteorologija.– Perm’: Permskij gosudarstvennyj universitet im. A.M. Gor’kogo / uchebnoe
posobie. – CH.1. – 1966. – 273 s.
Жүктелулер
Как цитировать
Bogolyubova Е. V. (2016). История развития теоретической метеорологии от Аристотеля до Вильгельма Бьеркнеса. Аристотельден Вильгельм Бьеркнеске дейінгі теориялық метеорологияның даму тарихы. ҚазҰУ Хабаршысы. География сериясы, 40(1). вилучено із https://bulletin-geography.kaznu.kz/index.php/1-geo/article/view/154
Шығарылым
Бөлім
Физикалық , экономикалық және әлеуметтік география
