Modeling the formation of the dynamics of snow cover and snow flow of the rivers of the Ile-Balkhash basin using the “Degree-Day” method (using the example of the Kishi Almaty river)

Abstract

Мақалада ағынды қалыптасуының «Degree-Day» әдісінң модельдеуінің апробация нәтижелері мен қолданулцы келтірілген. Іле-Балқаш алабы Кіші Алматы өзені мысал ретінде модельдеудің жұмысқа қабілеттілігі және оны қолданудың шекаралары анықталды. Ағынды қалыптастыру  моделі үдірістердің тиімділік көлгірлігі мен жер және су қорларын басқару үшін қажетті элемент болып табылады. Өлшенген су өтімдері мен оның құраушыларының ағынды сипаттамаларын модельдеуге көмек көрсететін толыққанды басшылық  жоқ. «Degree-Day» әдісі модельдеуінің мүмкіндігін анықтау үшін гидрометеорологиялық сипаттамаларды есептеудің тиімділігі қарастырылды; ұсынылған графикалық және статистикалық мәліметтер есептелді. Нэш-Сатклиффа тиімділігін (NSE), (PBIAS) пайыздық ауытқуы мен орташа квадраттық қатенің өлшенген мәліметтердің стандартты ауытқуды (RSR) модельді бағалау кезінде қолданылатын графикалық әдістер де келтірілді. «Degree-Day» әдісі ағынды қалыптасу модельдеу үшін негізгі болып табылатын 2000-2015 жж. үшін Есік метеостанциясы бойынша күнделікті ауа температурасы мен жауын-шашын модельденді.

Түйін сөздер: калибровка және тексеру, қар жиналудың басы, қар ерудің соңы, қардың көлемі, қардың биіктігі, ауа температурасы, жауын-шашын мөлшері.