Тұйықсу мұздығының сандық үлгісін құрастыру
Keywords:
жер бедері, сандық үлгі, геоақпарат, карта, ғарыштық суреттер, картография, компьютерлі модельдеуAbstract
Жер бедерінің сандық үлгісінің алғашқы құрастырылуы геоақпарат пен автоматтық картографияның алғашқы дамуы кезінде ХХ-ғасырдың 60-жылдарда пайда болған. Содан бері көптеген әдістер мен алгоритмдер, модельдейтін бағдарламалар, бедер туралы мәліметтер пайда болды, солар арқылы түрлі ғылыми және практикалық міндеттер шешілетін болды.
Жер бедерін модельдеу үшін жоғарыда келтірілген әртүрлі көздер арасында тек екеуі маңызды - карта және ғарыштық суреттер. Айтып кететін бір жәйіт, соңғысының – ара қашықтықтан зерделеу мәліметтердің ролі жыл өткен сайын өседі, ал карталардың ролі төмендейді. Бұл технологиялық және техникалық себептерге байланысты: сканерлі ғарыштық түсірістер жүйесі арттып келеді, ғарыштық суреттерді интернеттерден арзан және оңай жүктеп алуға болады және сондай көптеген суреттерді өндейтін заманауи компьютерлі технологиялардың пайда болуына байланысты.
Мақалада SAS Planet cайтынан алынған ғарыштық сурет, Surfer 11 бағдарламасында өнделген Іле Алатаудың ең бір маңызды Тұйықсу мұздығының сандық үлгісінің құрастырылуы сипатталған.
References
2. 2. Shovengerdt R.A. Distantsionnoe sondirovanie. Modeli I metodi obrabotki isobrazhenii. M.: Tehnosfera, 2010.-560 s.
3. 3. Elektronni resurs: https://ru.wikipedia.org/wiki/Тuykcu_(lednik)
4. 4. Elektronni resurs: http://www.dailynews.kz/society/lednik-tuyuk-su-okolo-almaty-za-50-let-umenshilsya-v-dva-raza
5. 5. Elektronni resurs: http://codium.org/works/gis-data-handling -Tsifrovoe modelirovanie reliefa mestnosti
6. 6. Elektronni resurs: http://edu-knigi.ru/tikunov/geoinformatika. Tikunov B.S. Geoinformatika. Tsifrovoe modelirovanie reliefa
7. 7. Elektronni resurs: http://topocad.ru/izuchaem/stati/cyfrovoe_modelirovanie_poverhnosti/