Районирование кормовых угодий ( на примере Центрального Казахстана). Азықтық алқаптарды аудандастыру ( Орталық Қазақстанның мысалында).
Keywords:
кормовой район, агроландшафты, природно-производственная система, урожайность, карта природного районирования.жайылымды аудандар, агроландшафттар, табиғи-өдірістік жүйе, өнімділігі, табиғи аудандастыру картасы,Abstract
Рассмотрены ландшафтные основы районирования кормовых угодий Центрального Казахстана. В последнее время наблюдаются тенденции сокращения площадей и ухудшения качественного состава кормовых угодий. Это связанно, в основном, с бессистемным использованием кормовых угодий, концентрацией нагрузки на пастбища, прилегающие к населенным пунктам и водным источникам. Природный состав травостоя естественным путем на этих землях восстанавливается очень медленно, в настоящее время они проходят стадию сорно-травной залежи и лишь частично используются в качестве пастбищ. Неизбежным следствием бессистемного и интенсивного использования природных кормовых угодий является ухудшение видового состава растительности и снижение ее урожайности. Поэтому при земельно-оценочных, кадастровых и проектно-планировочных работах по землеустройству необходимы исследования по дробному комплексному ландшафтному районированию территорий.
Орталық Қазақстанның жайылымдарын аудандастырудың ландшафттық негіздері қарастырылған. Соңғы жылдары жайылымдардың сапалық құрамы мен алып жатқан аудандарының азаюы анық байқалуда. Бұл жағдай, негізінен, жайылымдық жерлерді жүйелі емес пайдаланумен, елді мекендер мен су көздері маңында орналасқан жайылымдарға шамадан тыс күш түсірумен байланысты орын алып отыр. Бұл жерлердегі өсімдіктер жамылғысының табиғи құрамы кәдімгі жағдайда өте баяу түрде қалпына келеді. Қазіргі уақытта өсімдіктер жамылғысы сорлы – шөптесін кезеңінен өтуде және аз мөлшерде жайылым ретінде қолданылады. Табиғи жайылымдық жерлерді жүйесіз және қарқынды түрде игеру - өсімдік жамылғысының түрлік құрамының нашарлауына және оның өнімділігінің азаюына алып келеді. Сондықтан, жерге орналастыруда жүргізілетін- жерді бағалау, кадастрлық және жоспарлық - жобалық жұмыстарда аумақты ландшафттық аудандастыру негізіндегі кешенді зерттеулер өте қажет.
References
2 2. Николаев В.А. Концепция агроландшафта //Вестник Московского университета. – Серия 5 - 1987. -С.22-27
3 3. Чупахин В.М. Анализ ландшафтно-экологических условий при организации сельскохозяйственного производства. В сб. Ландшафтный анализ природопользования. - М.: 1987. - С.3-12.
4 4. Николаев В.А. Ландшафтно-географические аспекты изучения и оптимизации территориальной структуры сельскохозяйственных земель // Мелиорация ландшафтов. - М.:МГУ,1988. - С.19-30.
5 5. Мұса Қ. Ш. Ландшафты Улытауского горно-сопочного массива // Материалы II Международной научно-практической конференции «Научный прогресс на рубеже тысячилетий - 2007». – Том 10. - Днепропетровск: Наука и образование, 2007. - 104с.
6 6. Мұса Қ. Ш. Некоторые вопросы классификации природных кормовых угодий Улытауского района // Еңбек нарығындағы мамандар бәсекелестігін көтеру мәселелері:// II Халықаралық Байқоңыров оқуларының ғылыми жинағы. – Жезқазған, 2002. - С. 396-400.
7 7. Мұса Қ. Ш. Ландшафтно-экологический анализ кормовых угодий //Материалы научно-практической конференции «Аманжоловские чтения» - Усть-Каменогорск, 2007 - С.238-241
8 8. Мұса Қ. Ш. Геоэкологическое состояние Жездинского района Карагандинской области // Вестник КазНУ. Серия географическая - 2002. - №2 - С.109-117.
9 9. Мұса Қ. Ш. Обоснование изучения природно-кормовых угодий как динамических геосиситем //География және табиғат 2004.- №3- С.16-17
10 10. Сарсенбаев М. Х., Мұса Қ. Ш. Основы адаптивного сельско-хозяйственного природопользования// Вестник КазНУ. Серия географическая – 2010 - №2 (31) - Алматы. - С.57-61