Гидрохимические параметры рек, впадающих в озеро Балкаш. Балқаш көліне құятын өзендердің гидрохимиялық параметрлері

Abstract

В статье приведены результаты исследования за ряд лет (2012-2014 гг.) основных гидрофизических и гидрохимических параметров рек бассейна оз. Балкаш. Выявлены заметные различия в формировании состава речных вод под влиянием природных и антропогенных факторов. Воды изученных рек в значительной степени отличаются по прозрачности от 0,3 до 0,7 м в реках Иле и Лепсы и в интервале 1,4-2,3 м – в реках Аягоз и Аксу. Динамика этого показателя зависит от содержания взвешенных веществ. Максимум рН до 9,13 и 9,18 отмечен в воде рек Лепсы и Аягоз, а минимум в воде р. Каратал, что вызвано влиянием факторов антропогенного характера. Менее минерализована вода в реках Иле и Каратал до 0,820 г/дм³, заметно осолонена в ряде случаев вода в реке Аягоз до 4,97 г/дм³.

Мақалада Балқаш көліне құятын өзендердің негізгі гидрофизикалық және гидрохимиялық параметрлері бойынша бірнеше жылдың (2012-2014 жж.) зерттеу нәтижелері берілген. Табиғи және антропогенді факторлардың ықпалынан өзен суы құрамының қалыптасуындағы елеулі айырмашылықтары анықталды. Зерттелген өзендер суы мөлдірлігі бойынша айтарлықтай дәрежеде ерекшеленеді, Іле және Лепсі өзендерінде 0,3-тен 0,7 м дейін, ал Аягөз және Ақсу өзендерінде 1,4-2,3 м аралығында. Бұл көрсеткіштің динамикасы қалқыма заттар мөлшеріне тәуелді. рН-ң максимум мәні Лепсі және Аягөз өзендерінің суында 9,13 және 9,18, ал минимум мәні Қаратал өзені суында байқалды, ол антропогенді сипаттағы факторлардың әсерінен туындаған. Іле және Қаратал өзендерінің суы аз минералды-0,820 г/дм³ дейін, ал Аягөз өзенінің суы едәуір тұздырақ 4,97 г/дм³ дейін.