Синоптические условия выпадения обильных осадков на территории Северного Казахстана в вегетационный период. Солтүстік Қазақстан аймағындағы вегетациялық кезеңде қарқынды жауын-шашындардың түсуінің синоптикалық жағдайлары.
Keywords:
обильные осадки, фронтальные осадки, внутри массовые осадки, вторжение, холодный фронт, циклон, қарқынды жауын-шашындар, фронталды жауын-шашындар, массаішілік жауын-шашындар, ену, салқын фронт, циклон.Abstract
В статье изучены условия выпадения обильных осадков в вегетационный период на территории Северного Казахстана. Изучение обильных атмосферных осадков представляет, как научный, так и практический интерес. Рассмотрена повторяемость осадков свыше 25 мм для пяти станций. Приведены наибольшие суточные количества осадков по месяцам, дан анализ синоптических условий и выявлены типы процессов, приводящие к интенсивным осадкам. Рассмотрены конкретные случаи выпадения значительных ливней.
Қазақстанның солтүстік аймағында вегетациялық кезеңдегі қарқынды жауын-шашындардың түсуін зерттеу ғылыми және практикалық қызығушылық тудырады. Мақалада бес станция үшін 25 мм-ден артық түскен жауын-шашындардың қайталанушылығы қарастырылған. Айлар бойынша жауын-шашындардың ең үлкен тәуліктік мөлшері көрсетілген. Синоптикалық жағдайлардың талдауы берілген және қарқынды жауын-шашындарды туғызатын процестердің түрлері айқындалған. Қарқынды нөсерлердің түсуінің жеке жағдайлары қарастылған.
References
2 2. Положение о сборе сведений и порядке предупреждений об особо опасных метеорологических явлениях. – М.: Гидрометеоиздат, 1972 – 20 с.
3 3. Дейчева В.Г. Аэросиноптические условия выпадения обильных осадков на территории Казахстана // Труды КазНИГМИ – 1978. –. Вып. 72. – С. 86-99.
4 4. Климат Казахстана. Под ред. А.С. Утешева. – Ленинград: Гидрометеоиздат, 1959. – 367 с.
5 5. Справочник по климату СССР – Л.: Гидрометеоиздат, 1968. – Вып.18. – Ч. 4. – 550 с.
6 6. Чередниченко А.В. Изменение климата Казахстана и возможности адаптации за счет доступных водозапасов облачности. – Бишкек: Илим, 2009. – 260 с.
7 7. Атлас Казахской ССР. – М.: ГУГК, 1982. Т. 1. – 300 с.
8 8. Агаркова А.П. Структура многлетнего годового хода осадков в Казахстане. // Труды КазНИГМИ, 1959. Вып 43. - С 25-37.
9 9. Голубов Р.С. Синоптико-климатическое описание Казахстана. // Труды КазНИГМИ, 1956. Вып 6. – С. 3-21.
10 10. Гребенюк Е.В., Дулетова Т.А. Синоптические условия возникновения обильных снегопадов в Казахстане. // Труды КазНИГМИ, 1959. Вып 10. – С. 92-103.
11 11. Серебрякова А.А., Гребенюк Е.В. Аэросиноптический анализ условий выпадения обильных дождей на севере Казахстана. // Труды КазНИГМИ, 1956. Вып 6. – С. 60-67.
12 12. Синоптические процессы Средней Азии /В.А. Бугаев, В.А. Джорджио и др. – Ташкент: Изд. АН Узбекской ССР, 1957. – 447 с.
